مدیریت بر مبنای هدف یک مدل کسب و کار استراتژیک است که به منظور بهبود عملکرد یک سازمان طراحی شده است. این استراتژی با تعریف اهداف مورد توافق مدیران و کارکنان سازمان کاربرد دارد.
این مفهوم به مدیران کمک میکند تا به طور سیستمیک وظایف کارکنان را تفویض و به روزرسانی کنند. از طرفی دیگر درک چند جانبه نسبت به ماموریت سازمانی نیز افزایش خواهد یافت.
این استراتژی ماهیتا پیچیده نیست و براساس طراحی و برنامه ریزی و اجرای اهداف با شفافیت و به پایان رسانیدن آنها در زمان مقرر به پیش میرود. این مفهوم برای اولین بار توسط پیتر دراکر در سال ۱۹۵۴ مطرح شد.
فهرست محتوا
مفاهیم کلیدی در مدیریت بر مبنای هدف
- MBO یک مدل مدیریت استراتژیک است که با هدف بهبود عملکرد سازمانی به وسیله تعریف اهداف مورد توافق کارکنان و مدیران طراحی میشود.
- بر مبنای این نظریه، تنظیم یک هدف و برنامه عمل باعث تشویق مشارکت و تعهد در بین افراد خواهد شد.
- پیتر دراکر ۵ گام را برای این فرآیند تعریف کرده است.
- منتقدان این نظریه عقیده دارند که این روش باعث میشود کارکنان، تلاش کنند که به هر وسیله ای به اهداف دست یابند. این دیدگاه باعث ایجاد هزینه برای سازمان می گردد.
درک مدیریت بر مبنای هدف
مدیریت بر مبنای هدف ایجاد یک سیستم اطلاعات مدیریت برای مقایسه عملکرد واقعی و دست آوردها بر اساس اهداف میباشد. مشارکت کنندگان ادعا میکنند که فواید اصلی مدیریت بر مبنای هدف یا MBO افزایش انگیزه و تعهد کارکنان است و باعث میشود که ارتباط بهتری بین مدیریت و کارمندان ایجاد شود.
اگرچه، نقطه ضعف این روش تاکید بیش از حد بر اهداف به جای برنامه ریزی سیستمیک به منظور انجام آنهاست. منتقدانی مانند ادواردز دمینگ اعتقاد دارند تمرکز بیش از حد روی اهداف باعث تحریک کارکنان به استفاده از میانبرهایی میشود که می تواند به عوارضی مانند کاهش کیفیت منجر شود.
مدیریت بر مبنای هدف در عمل
MBO شامل پنج گام میشود که بایست سازمانها برای دستیابی به این منظور از آن استفاده کنند.
- گام اول تعیین یا بازبینی اهداف سازمانی برای کل سازمان میباشد. این بازبینی گسترده میتواند از ماموریت و چشم انداز شرکت مشتق شود.
- گام دوم ترجمه اهداف سازمانی برای کارکنان است. دراکر برای توصیف این منظور از ترکیب خلاصه SMART استفاده کرد.
- گام سوم تسهیل مشارکت کارکنان در تنظیم اهداف فردی خواهد بود. پس از به مشارکت گذاشتن اهداف سازمانی با کارمندان، از بالا به پایین سازمان، کارکنان باید تشویق شوند تا اهداف شخصی خود برای دستیابی به اهداف بزرگتر سازمان را تنظیم کنند. این کار باعث انگیزه بیشتر کارکنان و غنی شدن بیشتر آنها میشود.
- گام چهارم شامل پایش پیشرفت کارکنان است. در گام دوم، یک عنصر کلیدی اهداف قابل اندازه گیری بودن آنها بود تا کارکنان و مدیریت بتوانند رسیدن به اهداف را بسنجند.
- گام پنجم شامل ارزیابی و پاداش به کارکنان است. این گام شامل بازخورد صادقانه درباره آنچه دست یافته شده است و چیزهایی که به دست نیامده اند میباشد.
مزایا و معایب
در مورد مدیریت بر مبنای هدف مزیت ها و عیوب فراوانی برشمرده شده است. فواید این دیدگاه شامل ارضای روحی کارکنان، تناسب کارکنان بر مبنای توانمندی ها و مهارتها، افزایش ارتباط بین مدیریت و کارمندان، ایجاد احساس اهمیت در کارکنان و وفاداری به سازمان میگردد.
با وجود مزایای زیاد مدیریت بر مبنای هدف ، محدودیت ها و معایبی نیز برای آن برشمرده شده است. این دیدگاه ممکن است باعث نگاه بخشی در سازمان شود. همچنین پیشنهاد میشود که از این روش در ترکیبی مناسب با سایر مدلهای مدیریت استراتژیک بهره گرفته شود.
مطالب مرتبط
