جمهوری دموکراتیک چیست؟

جمهوری دموکراتیک یکی از انواع نظام های سیاسی است که در حقیقت تلفیقی از جمهوری و دموکراسی می باشد. به بیان دیگر در این سیستم بر اساس اصول جمهوری و دموکراسی به صورت همزمان عمل می شود. اینها چیزهایی هستند که در هر دو مشترکند.

فرهنگ لغت هریتیج آمریکا، جمهوری را اینگونه تعریف می کند: «نظم سیاسی که در آن قدرت برتر در بدنه ای از شهروندان است که حق رای دادن به دفترداران و نمایندگان مسئول در برابر آنها را دارند».

فرهنگ لغت مریام وبستر دموکراسی را اینگونه تعریف می کند: «حکومتی که در آن قدرت برتر در اختیار مردم است و توسط آنها به طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق یک سیستم نمایندگی که معمولاً شامل انتخابات آزاد دوره ای برگزار می شود اعمال می شود».

به عبارت دیگر، در یک جمهوری گروهی از شهروندان وجود دارند که به نمایندگی از مردم انتخاب یا منصوب می شوند، اما در یک دموکراسی قدرت از نظر تئوریک معمولاً در دست همه شهروندان رای دهنده است. جمهوری دموکراتیک ترکیبی از این دو است. برای درک بیشتر تفاوت بین این دو مقوله مطلب مقایسه جمهوری و دموکراسی را مطالعه کنید.

البته در اینجا باید به مفهوم دموکراسی مستقیم توجه کرد. اکثر دموکراسی ها به معنای خالص مستقیم نیستند و در آنها به طور مثال ریاست جمهوری توسط یک دموکراسی مستقیم انتخاب نمی شود. به طور مثال در امریکا بحث الکتور پیش می آید. در سیستم الکترال امریکا وقتی رای دهندگان به پای صندوق رای می روند انتخاب می کنند که کدام نامزد رای الکتور ایالت آنها را به دست خواهد آورد. البته بسیاری از جنبه های دیگر مانند انتخابات شهرداران محلی، شورای شهر و … به صورت دموکراسی مستقیم خواهند بود، در حالی که انتخاب ریاست جمهوری در واقع یک دموکراسی نمایندگی است.

همه دموکراسی ها جمهوری نیستند و همه جمهوری ها دموکراتیک نیستند!

یک مورد دیگر در اینجا این است که همه دموکراسی ها جمهوری نیستند. به عنوان مثال در این رابطه می توان به نظام پادشاهی مشروطه مانند کشور نروژ اشاره کرد. از طرف دیگر همه جمهوری ها نیز دموکراتیک محسوب نمی شوند.

در سیستم جمهوری قدرت عالی در اختیار مردم و نمایندگان آنهاست و رییس جمهور منتخب یا نامزد شده به عنوان حکمران محسوب می شود.

در سیستم دموکراسی نظام حکومتی توسط کل جمعیت یا همه اعضای واجد شرایط معمولا از طریق نمایندگان منتخب اداره می شود.

جمع بندی پیرامون جمهوری دموکراتیک

به بیان ساده جمهوری دموکراتیک نقطه اشتراک دموکراسی و جمهوریت است. از مهمترین نکات در این رابطه می توان به سیستم رای دهی و انتخابات برای انتخاب نمایندگان مردم اشاره کرد. همچنین رییس یک سیستم جمهوری دموکراتیک، رییس جمهور خوانده می شود. در سیستم جمهوری دموکراتیک قوانین کلی کشور وجود دارد اما ساختار اجتماعی ممکن است ایالت به ایالت یا استان به استان متفاوت باشد. در این سیستم حاکمیتی تمرکز بیشتری بر سیاست بازار آزاد وجود دارد. یکی دیگر از نکات این سیستم حکومتی آزادی در دین و حکومت غیردینی می باشد.

منابع: democracyandme / wikipedia