هر دو اصطلاح استراتژی و تاکتیک از یونان باستان نشاءت گرفته اند و بیشترین ارتباط را با هنر جنگ داشتند. استراتژی بر این زمینه متمرکز است که چگونه می توان از تعاملات رزمی برای دست یافتن به اهداف استفاده کرد. تاکتیک ها نحوه استفاده از نیروهای نظامی برای دست یابی به این اهداف را توصیف می کنند. در این مطلب به تعریف و بررسی تفاوت استراتژی و تاکتیک می پردازیم.
بر اساس تعریف:
- استراتژی برنامه (و روشی) است که برای دستیابی به وضعیت آینده مطلوب استفاده میشود.
- تاکتیک به فعالیتهایی گفته میشود که برای دستیابی به استراتژِ انجام میشوند و به برنامه استراتژیک اجازه میدهد که از نقطه عطفی به نقطه عطف دیگر پیشرفت کند.
برای درک تفاوت استراتژی و تاکتیک باید به تعاریف رجوع کرد:
فهرست محتوا
استراتژی
- راهی به سوی هدف
- طرحی برای تخصیص منابع
- چیزی که ماهیت آن به طور معمول و نه همیشه طولانی مدت است.
- جنبه تفکر که قبل از انجام قرار دارد.
تاکتیک
- روش ارایه شده در برنامه بر اساس اقدامات خاص.
- اقدامات عینی معمولا کوتاه مدت هستند و در منابع و برنامه های تفصیلی و بهترین روشها در نظر گرفته میشوند.
- انجام کار که در پی تفکر دنبال می شود.
سه راه برای تشخیص استراتژی و تاکتیک از همدیگر وجود دارد:
- ترتیب: استراتژی همیشه در ابتدا قرار دارد.
- تغییر پذیری: ایجاد استراتژی به دلیل داشتن دید بلند مدت، به زمان، تحقیق و برنامه ریزی دقیق نیاز دارد. این بدان معناست که می توان آنها را تغییر داد، اما نه به راحتی. از طرف دیگر تاکتیک ها به راحتی می توانند برای اصلاح روند کار تنظیم شوند.
- ماهیت: استراتژی ها مفهومی هستند، اما تاکتیک ها مشخص می باشند.
استراتژی و تاکتیک چگونه به یکدیگر پیوند می خورند؟
سان تزو بهترین توضیح استراتژی در برابر تاکتیک را ارایه داده است:”استراتژی بدون تاکتیک، کندترین راه به سوی پیروزیست. تاکتیک بدون استراتژی، تنها سروصدایی پیش از شکست است.” پس هر دو عامل کاملا به هم پیوند خورده اند و بدون دیگری نمی توانند با موفقیت به پیش بروند.
چه چیزی استراتژی و تاکتیک عالی را تعریف میکند؟
هر سازمانی رویکرد خاص خود در ایجاد استراتژی را خواهد داشت، در حالت ایده آل با استفاده از چارچوبی مانند کارت امتیازی متوازن می توان اطمینان حاصل کرد که هر مرحله ضروری فرآیند به درستی انجام میشود. اما چه چیزی این مفاهیم را در سطح عالی عملی می کند؟
یک استراتژی عالی
- بر اساس ارزشهای اصلی سازمان ساخته شده است.
- پایه و اساس هر کاری را که همه سازمان انجام میدهند، تنظیم کرده و تصمیم گیری را هدایت می نماید.
- با دریافت ورودی از سراسر سازمان ایجاد شده است، بنابراین همه بخشها در یک راستا قرار می گیرند.
- به وضوح قابل اجراست.
تاکتیک های عالی
- هدف مشخصی داشته و با استراتژی سازمانای ارتباط ناگسستنی داشته باشند.
- محدود به جدول زمانی مشخص از فعالیت های خاص و برنامه ریزی شده هستند.
- اندازه گیری میشوند.
تفاوت استراتژی و تاکتیک در عمل
ممکن است یک شرکت سودآور برای فروش انرژی پاک از منابع تجدیدپذیر به منظور کاهش انتظار کربن در جو وجود داشته باشد. برای دور کردن درصد معینی از مصرف کنندگان از سوخت های فسیلی، یک هدف می تواند شامل برنامه آگاهی مشتری باشد که برای آگاهی مشتری در مورد انرژی های تجدیدپذیر در یک گروه هدف طراحی شده است. یک تاکتیک برای تحقق این امر می تواند یک کمپیند در شبکه های اجتماعی باشد. منابع این پروژه تخصیص، بودجه بندی و پیگیری می گردد. سپس محصولات قابل ارایه مانند ایجاد تبلیغات، محتوا و غیره تعریف میشود.
چالشها در عدم شناسایی تفاوت استراتژی و تاکتیک
بسیاری از سازمانها به اشتباه و در ابتدا به تاکتیک پرداخته و استراتژی را در حاشیه قرار می دهند. چرا که نوشتن برنامه های تجاری همراه با اهداف و برنامه های مشخص آسانتر است. در صورتی که ایجاد تفکر نظری برای شکل دهی استراتژی و چشم انداز حقیقی یک سازمان دشوار می باشد.
اگر تاکتیک قبل از استراتژی قرار گیرد، افراد پروژه هایی را آغاز میکنند که مورد توجه و علاقه شان است. بدون یکپارچه سازی یک استراتژی، پخشهای مختلف در یک مسیر تلاش نخواهند کرد. این وضعیت باعث میشود که مسیر سفر سازمانی ناخواسته باشد و تصحیح مسیر آن نیز دشوار خواهد بود.
تفاوت استراتژی و تاکتیک در یک نگاه
در جدول زیر به تفاوت استراتژی و تاکتیک پرداخته شده است:
| استراتژی | تاکتیک | |
|---|---|---|
| هدف | مشخص کردن اهداف گسترده تر که کل سازمان و منابع آنرا پیشرفت می دهند. | برای بهینه سازی منابع خاص برای دستیابی به اهداف فرعی که ماموریت سازمان را پشتیبانی میکنند. |
| نقش ها | افرادی که بر منابع سازمانی تاثیر می گذارند. آنان درک می کنند که چگونه یک مجموعه از تاکتیک ها در کنار همدیگر به اهداف می رسند. | متخصصین در یک حوزه خاص با منابع محدود مانور می دهند تا به مجموعه ای از اهداف مشخص دست یابند. |
| مسئولیت | مسئول سلامت تمام سازمان | مسئول منابع اختصاص داده شده. |
| بعد | همه منابع درون سازمان و همچنین شرایط بازار مانند رقبا، مشتریان، و اقتصاد. | زیر مجموعه ای از منابع استفاده شده در برنامه یا فرآیند. منابع محدود برای پروژه های مشخص. |
| مدت زمان | بلند مدت، تغییرات نامتناوب | کوتاه مدت، انعطاف پذیر بر اساس شرایط. |
| روش ها | استفاده از تجربه، تحلیل، تفکر و سپس محاسبه | استفاده از تجربه، بهترین عملیات، برنامه ها، فرآیندها و تیم ها. |
| خروجی ها | ایجاد اهداف شفاف سازمانی، نقشه، خطوط راهنما، معیارهای کلیدی عملکرد. | با استفاده از افراد، ابزارها و زمان، محصولات قابل تحویل و خروجی مشخصی تولید می کند. |
